ปราสาทหินเมืองต่ำ

ปราสาทหินเมืองต่ำ ศาสนาสถาน
แหล่งอารยธรรม ของ อีสาน

👉แนะนำสถานที่

ปราสาทเมืองต่ำ เป็นหนึ่งในกลุ่มปราสาทมรรคโค เป็นศาสนสถานที่สร้างตามคติความเชื่อทางศาสนาฮินดู สันนิษฐานว่าสร้างขึ้น เพื่อถวายพระศิวะ ตั้งอยู่บริเวณตำบลจระเข้มาก อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ และ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้ทรงนำมาเป็นส่วนประกอบในการทำพระเครื่อง ที่เรียกว่า "พระสมเด็จจิตรลดา" วิกิพีเดีย

 

📸ภาพถ่าย

แคมปิ้ง เต็นท์ และอุปกรณ์กางเต็นท์ LAZADA SHOPEE ลดสูงสุดกว่า -50% 100 คะแนน	แคมปิ้ง เก้าอี้พับ และอุปกรณ์กางเต็นท์ LAZADA SHOPEE ลดสูงสุดกว่า -50% 100 คะแนน	แคมปิ้ง ไฟ LED และอุปกรณ์กางเต็นท์ LAZADA SHOPEE ลดสูงสุดกว่า -50% 100 คะแนน	แคมปิ้ง ถุงอาบน้ำ และอุปกรณ์กางเต็นท์ LAZADA SHOPEE ลดสูงสุดกว่า -50% 100 คะแนน

📰เรื่องราว

    ปราสาทเมืองต่ำสร้างขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ 16 ในศิลปะบาปวนตอนต้น และลดความสำคัญลงไปในราวพุทธศตวรรษที่ 18 และถูกทิ้งร้างในที่สุด จนเมื่อราวปี พ.ศ. 2490 จึงเริ่มมีการอพยพเข้ามาของชาวบ้าน มาตั้งถิ่นฐานในบริเวณนี้อีกครั้งหนึ่ง

     ถ้าพูดถึง จังหวัดบุรีรัมย์ แห่ง ภาคอีสาน แล้วนั้น ทุกคนก็จะต้องนึกถึง ปราสาทหินเขาพนมรุ้ง กันอย่างแน่นอนค่ะ แต่ๆ รู้ไหมว่า ยังมีอีกปราสาท ที่สวยและเก่าแก่ไม่แพ้กัน อย่าง ปราสาทหินเมืองต่ำ อยู่ที่บุรีรัมย์อีกด้วยนะคะ อ่าๆ ไม่คุ้นกันเลยใช่ไหม ถ้าอย่างงั้น ตามเรามารู้จักที่นี่ ไปพร้อมๆ กันดีกว่า

    ปราสาทเมืองต่ำน่าจะเป็นเทวสถานในศาสนาฮินดู ลัทธิไวษณพนิกาย ภาพสลักส่วนมากนี้ ล้วนเป็นภาพเกี่ยวกับการอวตารของพระนารายณ์ อีกทั้งเป็นปราสาทน้ำล้อม ซึ่งเป็นลักษณะของไวษณพนิกาย ต่างจากปราสาทบนภูเขาของไศวนิกาย ปราสาทเมืองต่ำมีปรางค์ประธานห้าองค์บนฐานเดียวกัน เช่นเดียวกับปราสาทศีขรภูมิ

     ปราสาทหินเมืองต่ำ ตั้งอยู่ในบริเวณ บ้านโคกเมือง ตำบลจรเข้มาก อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นศาสนสถานในศาสนาฮินดู ที่มีศิลปะขอมแบบโบราณ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 16-17 โดยมีกลุ่มปราสาทอิฐ 5 องค์ ตั้งอยู่บนศิลาแลงอันเดียวกัน เรียงเป็น 2 แถวตามแนวทิศ แถวหน้า 3 องค์ องค์ตรงกลางจะมีขนาดใหญ่กว่าปรางค์อื่นๆ ส่วนแถวด้านหลัง จะมีปรางค์อิฐจำนวน 2 องค์ วางอยู่ระหว่างช่องของปรางค์แถวแรก ทำให้สามารถมองเห็นปรางค์ทั้ง 5 องค์ พร้อมกันโดยไม่มีองค์ใดมาบดบังกัน

    ปัจจุบันปรางค์ประธานได้ถล่มลงมาแล้วคงเหลือเฉพาะฐานที่ก่อด้วยศิลาแลง ลักษณะอาคารใช้อิฐเป็นวัสดุก่อสร้างหลัก พบเพียงฐานเป็นศิลาแลง และหน้าบันซึ่งสลักจากหินทราย เป็นภาพพระอินทร์ทรงช้างเอราวัณ ศิลปะปาปวน สันนิษฐานว่าตัวปราสาทเป็นปราสาทหินทราย นอกจากนี้ยังได้พบหลักฐานลวดลายปูนปั้นประดับ ซึ่งสร้างถวายพระศิวะเทพเจ้าสูงสุดในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู เพราะได้มีการขุดพบศิวลึงค์ ซึ่งเป็นรูปเคารพแทนองค์พระศิวะ และพบทับหลังสลักพระศิวะ ในปาง "กัลยาณะสุนทะระมูรติ" ส่วนบนของทับหลังจำหลักภาพฤๅษีนั่งประนมมือเป็นแถว จำนวน 7 ตน

     โดยกรมศิลปากรได้ประกาศขึ้นทะเบียน ปราสาทหินเมืองต่ำ เป็นโบราณสถาน เมื่อปี พ.ศ. 2478 และได้ทำการบูรณะเมื่อ ปี พ.ศ. 2531 และเปิดอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2540 โดยสมเด็จพระเทพฯ เสด็จเป็นองค์ประธาน ในปัจจุบันนั้น อยู่ในความดูแลของสำนักอุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง

     ในความหมายของคำว่า เมืองต่ำ นั้น ไม่ใช่ชื่อดั้งเดิมนะคะ แต่เป็นชื่อที่ชาวพื้นเมืองเรียกโบราณสถานแห่งนี้นั่นเอง เพราะปราสาทนี้ ตั้งอยู่บนพื้นราบ ส่วนปราสาทพนมรุ้งนั้นจะตั้งอยู่บนเชิงเขา ซึ่งทั้งสองปราสาทจะอยู่ไม่ห่างกันมาก นอกจากนี้ วัสดุส่วนหนึ่งจากโบราณสถานและโบราณวัตถุของ ปราสาทเมืองต่ำ นั้น ในหลวงรัชกาลที่9 ก็ได้ทรงนำมาเป็นส่วนประกอบในการทำพระเครื่อง ที่เรียกว่า พระสมเด็จจิตรลดา อีกด้วย

    เป็นอาคารสำคัญที่สุด ตั้งอยู่ตรงกลางของตัวปราสาทเมืองต่ำ ใช้เป็นที่ประดิษฐานรูปเคารพและประกอบพิธีบวงสรวงเทพเจ้าประกอบด้วยปราสาทอิฐ 5 องค์ ตั้งอยู่บนฐานศิลาแลงเดียวกันองค์ปราสาทก่อด้วยอิฐเรียงเป็น 2 แถว แถวหน้า 3 องค์ และแถวหลัง 2 องค์ กลุ่มปราสาทอิฐ 5 องค์นี้แสดงสัญลักษณ์แทนเขาพระสุเมรุศูนย์กลางจักรวาลปราสาทประธาน ส่วนตรงกลางคือส่วนปรางค์ประธาน ซึ่งได้ปรักหักพังเหลือเพียงฐาน

    บรรณาลัย 2 หลัง ก่อสร้างด้วยอิฐ อยู่บริเวณด้านหน้าของกลุ่มปราสาทอิฐ ข้างละ 1 หลัง ลักษณะเป็นอาคารรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีมุขและประตูทางเข้าด้านทิศตะวันตกด้านเดียว ส่วนผนังหลังคาพังลงหมดเหลือเพียงกรอบประตูและทับหลัง จากรูปแบบของอาคารเป็นสถานที่เก็บรักษาคัมภีร์ ตำราทางศาสนา หรืออาจเป็นสถานที่ประดิษฐานรูปเคารพ

    ปราสาทประกอบอีก 4 หลังเป็นปราสาทอิฐ ปัจจุบันได้รับการบูรณะในสภาพสมบูรณ์ และมีหน้าบันด้านหน้าอยู่ครบ โดยปราสาทแถวหลังองค์ทิศใต้ มีหน้าบันเป็นภาพพระวรุณเทพประทับเหนือหงษ์ ปราสาทแถวหลังองค์ทิศเหนือเป็นภาพพระกฤษณะ (ร่างอวตารของพระวิษณุ) ยกภูเขาโควรรธนะ ปราสาทแถวหน้าองค์ทิศใต้เป็นภาพพระอินทร์ ปางมหาราชลีลาสนะ (นั่งชันเข่า) ประทับเหนือหน้ากาล ส่วนปราสาทแถวหน้าองค์ทิศเหนือ เป็นภาพพระศิวะคู่พระอุมา ประทับบนโคนนทิในปาง อุมามเหศวร

ชม โบราณสถาน แห่ง ชุมชน ที่ ปราสาทหินเมืองต่ำ

     ความสวยงามและความโดดเด่นของ ปราสาทเมืองต่ำ นี้ นอกจากจะได้ชมสถาปัตยกรรมและศิลปะของโบราณสถานแล้ว ยังได้เห็นภาพของหมู่บ้านที่ตั้งกันอยู่เป็นกลุ่มๆ กับปราสาทนี้ด้วย ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ที่นี่มานานจนมีความรู้สึกว่าปราสาทนี้ คือส่วนหนึ่งของชุมชนไปแลวนั่นเองค่ะ กลายเป็นอีกเสน่ห์ของปราสาทแห่งนี้ ที่น่าสนใจไม่น้อยเลยทีเดียว

     การเดินทางไป ปราสาทเมืองต่ำ นั้น ก็สามารถไปได้หลายทางด้วยกันค่ะ แต่นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่จะใช้เส้นทางบุรีรัมย์-นางรอง-พนมรุ้ง เข้าไปปราสาทเมืองต่ำกันค่ะ ระยะทางจากทางแยกเข้าไปจะประมาณ 83 กิโลเมตร ถ้าจะไปทางเส้นบุรีรัมย์-ประโคนชัย ก็จะระยะทาง 16 กิโลเมตร โดยประมาณค่ะ หรือจะมาจาก สายประโคนชัย-บ้านกรวด ก็ได้เช่นกันค่ะ ปักหมุดแล้วตามกันมาได้เลย

• ที่อยู่ : ปราสาทหินเมืองต่ำ บ้านโคกเมือง ตำบลจรเข้มาก อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์
• พิกัด : https://goo.gl/maps/CqGqzk3PQQumvXCM8 
• เปิดให้เข้าชม : 08.00-18.00 น.
• โทร : 0-4466-6251
• เว็บไซต์ : https://www.facebook.com/muangtamtemple/
• ซื้อของฝากจากบุรีรัมย์ LAZADA  SHOPEE

📌แผนที่

🏕ที่พัก